با توجه به پیشرفت سریع تکنولوژی، استفاده از ابزارآلات یا تجهیزاتی که روند اجرای ساختمان را تسریع و به افزایش کیفیت اجرای سازه کمک نماید، مورد توجه سازندگان و انبوه سازان صنعت ساختمان قرار گرفته است. استفاده از سیستم قالب میز پرنده روشی متفاوت در اجرای سقف وافل است که منجر به افزایش سرعت اجرای پروژه می گردد. در این مقاله تلاش شده است تا سیستم قالب میز پرنده توضیح داده شود و کاربرد این روش، در اجرای سقف وافل شرح داده شود
قالب میز پرنده از عرشه فولادی کف که بر روی شمع ها یا پایه ها قرار دارند تشکیل شده است. قالب با تنظیم پیچ های تلسکوپی که بر روی پایه ها قراردارد به بالا و پایین منتقل می شود و از این طریق ارتفاع آن کم یا زیاد می شود. پایه ها معمولا از جنس لوله هستند. شکل1 قالب میز پرنده را نمایش می دهد. روش های متداول اجرای سقف با قالب میز پرنده به شرح زیر می باشد:
الف) قالب های خرپایی
ب) قالب های متکی بر نشین
پ) قالب با پایه های مهار شده
قالب خرپایی شامل خرپای با ارتفاع زیاد است که بر روی قالب ها، تیرچه ریزی انجام شده و صفحه قالب به آن متصل است. غالبا خرپاها از جنس آلمینیوم ساخته می شوند.تیرچه ها توسط اتصالات پیچی به خرپاها و صفحه قالب متصل هستند. شکل1 قالب میز پرنده خرپایی را نمایش می دهد.
در این نوع قالب، صفحه قالب بر روی تیرچه های فولادی قرار می گیرند و مجموعه تیرچه ها به مقاطع I شکل بال پهن متصل می شوند. بار قالب نیز از طریق نشیمن به دیوارها یا ستون های موجود منتقل می گردد.
قالب با پایه های مهار شده نوعی متدوال از قالب میز پرنده است که توسط یک عرشه فولادی که بر روی شمع های قائم قرار دارد، استوار می شود. قالب نیز با تنظیم پیچ های تلسکوپی ارتفاع آن تغییر پیدا می کند. شکل 3 قالب با پایه های مهار شده را نشان می دهد.
قالب میز پرنده در پروژه های انبوه سازی یا صنعتی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از قالب میز پرنده برای اجرای انواع دال ها کاربرد دارد. از این روش برای اجرای سقف وافل نیز می توان استفاده کرد. پس از اجرای عملیات بتن ریزی سقف و عملیات سخت شدن بتن و دستیابی به مقاومت مطلوب بتن، عملیات قالب برداری انجام می شود. در این زمان، می توان قالب میز پرنده را از زیر سقف باز کرد. استفاده از این روش سرعت اجرا را افزایش می دهد به این علت که نیازی به اجرای کفسازی سقف با استفاده از قوطی ولوله نیست. قالب میز پرنده در زیر دهانه قرار می گیرد و قالبهای وافل بر روی عرشه قالب میز پرنده چیده می شوند. جابجایی قالب میز پرنده و انتقال آن به تراز سقف بعدی توسط جرثقیل یا تاورکرین انجام می شود. شکل4 اجرای سقف وافل یک طرفه و دو طرفه با استفاده از قالب خرپایی میز پرنده را نشان می دهد.
کاهش هزینه های زیرسازی سقف، عدم نیاز به قوطی و لوله جهت زیرسازی، افزایش سرعت اجرای پروژه، افزایش ایمنی کارگران هنگام کار بر روی وافل و کاهش کلی هزینه های پروژه از مزایای استفاده از این روش است. در زیر قالب میز پرنده، چرخ وجود دارد که امکان جابجایی راحت تر آن را در دهانه های دیگر فراهم می کند. استفاده از قالب میز پرنده علاوه بر مزایایی که دارد دارای معایبی نیز می باشد از جمله اینکه جهت استفاده از این روش می بایست جرثقیل کارگاهی در پروژه حضور داشته باشد یا در محل سایت می بایست تاور کرین نضب گردد که این امر موجب افزایش هزینه های اجرایی پروژه می گردد. همچنین استفاده از این روش برای سقف هایی که در پلان منظم هستند و طبقات اصطلاحا تیپ هستند قابل کاربرد است.
